Hoe genetica en statistiek de suikerbietenveredeling revolutioneren.
Een blik achter de schermen bij Lekan, statisticus in het United Beet Innovation Centre.
Bij SESVanderHave doen we elk jaar duizenden veldproeven. We testen duizenden nieuwe suikerbietenhybriden, en elke hybride krijgt z’n eigen plekje op het veld — vaak meerdere keren verspreid over kleine percelen van 10 m². Het doel? Achterhalen welke combinaties het beste scoren qua opbrengst, ziekteresistentie en kwaliteit.
Maar dat testen neemt veel tijd, ruimte en werk in beslag. Daarom zijn we steeds op zoek naar manieren om efficiënter kennis te vergaren.
Genetica als hulpmiddel
Net als bij mensen kunnen we bij planten ook naar het DNA kijken. Elke suikerbietenvariëteit heeft een unieke genetische achtergrond, en als we die in kaart brengen, kunnen we voorspellen hoe bepaalde hybriden zich zullen gedragen — nog vóór ze überhaupt in het veld staan.
Hiervoor gebruiken we zogeheten SNP’s: kleine stukjes genetische informatie die als een soort ‘vingerafdruk’ van de plant fungeren. Onze laboranten en wetenschappers zijn volop bezig om deze data te verzamelen. Wanneer we van elke plant een genetisch profiel hebben met zo’n duizenden stukjes DNA, zijn we al een heel eind op weg.
Tienen als spil in de vooruitgang
De proeven zelf zijn nog steeds onmisbaar. Gelukkig beschikken we over een sterk proefveldnetwerk, gespecialiseerde collega’s en aangepaste machines in ons hoofdkantoor in Tienen, maar ook op andere sites, zoals in Cappelle. Daarnaast kunnen we rekenen op een team van plantenexperts die onze jonge planten in topconditie krijgen voor de bloei.
Statistiek als motor achter veredeling
Om al die gegevens — van veld én DNA — samen te brengen, is statistiek van cruciaal belang. Statisticus Lekan, is daarom een onmisbaar lid van ons team. In samenwerking met interne experts en externe experts van bijvoorbeeld universiteiten, of onderzoekscentra, werkt hij aan slimme modellen. Die modellen helpen ons om verbanden te leggen tussen genetica en veldresultaten.
“We kunnen bijvoorbeeld goed voorspellen hoe een lijn zal presteren, zelfs als die nog nooit getest is. Ook kunnen we het aantal veldherhalingen soms verlagen zonder aan betrouwbaarheid in te boeten.” vertelt Lekan.
Op naar de toekomst
Deze manier van werken vormt een stevige basis voor de veredeling van morgen. Minder veldwerk, meer voorspellingen, en snellere stappen richting betere rassen. Denk aan aanpassingen in kweekprogramma’s, logistiek, automatisering …
En dat alles met de hulp van mensen zoals Lekan, die van data bruikbare inzichten maken.
Suikerbietenzaad bestellen
Koop uw suikerbietenras aan in de vroegbestelling.
De vroegstelling bietenzaad voor zaaiseizoen 2026 loopt van woensdag 27 augustus 2025 tot en met vrijdag 12 september 2025.
Klik op de knop om verder te gaan naar het COSUN Beet Company Ledenportaal.
Primeur in de vroegbestelling: SV-zaad, behandeld met BUTEO® START
